Ыдыктыг Бижилгени номчуп, боданып, түңнелдерни үндүрүп турар дуржулгавысты силерниң-биле үлежикседим. Орус дылда Библияны номчуп тургаш, тыва дылче очулгазын номчуй бээрге, оон-даа ханы бодандыра бээр болду. Мени сонуургаткан одуруглар бо: «Вот, посылаю вас, как овец среди волков: итак, будьте мудры, как змии, и просты, как голуби» (Мф.10:16). «Дыңнаңар, Мен силерни кокайлар аразынче хураганнарны дег чорудуп тур мен. Ынчангаш чыланнар дег кажар, көге-бугалар дег кем чок болуңар». «Мудрый» деп орус сөстү «мерген угаанныг», а «кажар» деп тыва сөстү «хитрый» деп билип турган мен. Ол-ла үеде Алексей Павлович Прохоровтуң «Айтырыңар – харыылап берээли» («Спрашивайте – отвечаем») деп номун номчуп турдум. Иисустуң өөреникчилеринге чагаан чагыын ол номда кончуг таптыг тайылбырлаан болду. Бистиң амыдыралывыста чаңгыс-даа болуушкун «душ болган таварылга» эвес-тир, деп чүвени Бурганывыс айтып берип турар. Чуртталганың эң-не нарын айтырыгларын дириг амытаннар-биле деңнеп тургаш өөредип турары меңээ дыка солун болду.
Ийет, «чыланнар дег мерген угаанныг болуңар» (кажарай берген азы дуржулгазы көвүдей берген) дээн-дир. Ынчаарга ам чер кырында бо соястаарларның 2700 хевири бар-дыр. Олар Элчиннерни чүү чүвеге өөредип болурларыл? Бо амытаннарның арга-хоргалары кызыгаарлыг ышкажыл. Хол,буттары чок ынчалза-даа оларның ындыг байдалы боттарынга шаптараазын тургуспайн турар. Черге-даа, элезинге-даа, кадыр хая-дашка-даа, ыяштарга-даа союп шыдаарлар. Кеденирлер, соондан сывыртап чедерлер, куштарны тударлар, күске-күжүгенни сыырыптарлар, тулчуушкунга тиилеп үнерлер. Холу, будунуң чогунга-даа чалынмас аан! Иисус Христос бодунуң өөреникчилерин «Чыланнардан өөренип алыңар, бодуңарда бо хүнде бар бүгү-ле аргаларны ажыглаңар» деп-даа турган ышкаш. А бис кандыг ийик бис? «Хостуг үем көвей болган болза», «Мен мындыг турган болзумза», «Меңээ көвей акша турган болза…» дээн хевирлиг чүс-чүс чылдагааннарны чугаалаар бис. А Иисус бодунуң Элчиннерин чорудуп тура, «Орукче үнерде, бодуңарга алдын, мөңгүн, чес чоостар албаңар. Орукче үнерде, диленир хап-сава-даа, солуттунар идик-хеп-даа, даянгыыш-даа албаңар, чүге дээрге ажылдаан кижи амыдыраар аъш-чеминге төлептиг боор» (Мф.10:9-10) дээн болгай.
Оон ыңай чыланнардан чүү чүвеге өөренип ап болур-дур бис? Оваарымчалыг чорукка. Ынчанмайн канчаар, чыланнарның оваарымча чогу оларның чуртталгазының өртээ аппарып болур ышкажыл. Тыва чон база «Серемчиде хорамча чок» дээр-ле болгай. Сеткил-сагыжывыс хайныгыышкынга чагыртыр чоруувус, кевин-херек чок чүвелерге сонуургак чоруувус, бисти эки чүүлдерге чедирбезин амыдыралдан көрүп чор бис. «Чаңгыс катап тырттывыт даан» дээн эш-өөрүнүң күткүлгезинге алзып, таакпыны сонуургапкаш, олчаан никотин деп бүдүмелдиң кулу апарганнар кайы-көвей. Чыланнар оон ыңай херек чок демиселден ойталап чоруурлар. Кижини бодундан күштүг деп билир болгаш, ону истеп-сүрбестер. Ойлап чоруй баарын бодаарлар.
«Угаанныг кижи айыыл-халаптан чашты бээр, а кенен кижи олче уткуштур баргаш кеземче алыр» (Чуг.22:3) Иисус бисти «Херекчок чөрүлдээлерден ойлап чоруңар» деп өөредип турар-дыр. «Чүге дээрге бис эът-бот биле хандан бүткен улуска эвес, а эрге-чагырга ээлеринге, бистиң амыдыраан дүмбей үевисте тергиидээн каптагайның чагырыкчыларынга база дээрлерде кара күштерге удур демисежип турар бис» (Эф.6:12).
Чыланнарның мерген угаанныын оон ыңай кайыын көрүп болур бис? Амы-тынынга айыылдыг байдал тургустунуп келир болза, чыланнар мага-бодун дээрбектей дүрүп алгаш, бажын, эң-не кол кезээн, чажырыптарлар. Бистер, христианнар, база-ла бодувустуң карактарывысты, кулактарывысты бо бачыттыг делегейниң телевидение, интернет, солун-сеткуулдерин таварыштыр кээп турар янзы-бүрү хоралыг, ажык чок медээлеринден камгалаар, чажырар ужурлуг бис. Оон башка Павел элчинни Тимофейге бижээн бирги чагаазында (6:5) айытканы дег «Угааны чайылган, алыс шындан астыккан…» улустуң санынче кире берип болур бис.
Ам дараазында чыландан аңгыда Иисус кандыг амытанны адажык? Ийе, «көге-бугалар дег кем чок болуңар» диди. Ылап-ла, көге-буга ала-сааскан ышкаш хопчу, чалчырааш эвес, ында хоптак, көрген-не чүвезин уязынче дажыыр чаңчыл база чок. Дээлдиген дег араатанзыг, каржы эвес, үгү дег дээрбечи болуп, дүне када аңнап чорбас. Кускун ышкаш бүгү назынының иштинде сек-биле амыдырап чорбас, бора-хөкпеш ышкаш бичиилеп, эскет чоктап оорланмас. Делегейниң бүгү булуңнарында Нойнуң үезинден бээр көге-буганың овур-хевири амыр-тайбыңның им-демдээ, сүлдези. Бо куш ажы-төлүн төлептии-биле азырап, бөдүүн чурттап чоруур. Дээргивис Иисус чер кырынга бөдүүн өг-бүлеге төрүттүнгеш, өзүп келген. Бис база Иисусту дөзеп чурттаар ужурлуг бис. Үстүнде Ооң арттырып каан сөстериниң ханы утказын сайгарып, боданып көрээлиңер.
Чер кырында 1,5 миллион дириг амытаннарның кандыызы-даа бар болгай. Оларның аразындан холу, буду чок, кедергей чараш эвес-даа болза, аажок шимченгир, тура-соруктуг чыланны база өске куштардан төлептиг, бөдүүн көге-буганы адап, деңнеп тургаш, каржы, кара күштер тергиидээн бо делегейге Иисус Христоска бүзүрээн кижи канчаар туржуп, тайбың чурттап болурун өөредип, чагып кааны кайгамчык-тыр. Аминь!
Ранис Суван-оол.
Арыг-Үзүү суур.
Чурукта Арыг-Үзүү суурнуң
Бурганга бүзүрээннер
ниитилелинде чыыш үези.
